अद्वैतुल्लाखान ,

लेखात अस्पृश्य शब्द आलेला नसेल पण लेखकाने चैतन्य दीक्षित यांना दिलेल्या प्रतिसादात तो आला आहे.  तो प्रतिसाद खाली उद्धृत करत आहे. मला त्या प्रतिसादाला प्रतिसाद द्यायचा होता. माझी जागा चुकली.  क्षमस्व.

खरा शब्द अस्पृश्य असांय पण त्यानी भलताच अर्थ होईल.
मला शब्द फार जपून वापरावे लागतात. ज्याला स्पर्श होत नाही तो अस्पर्शित.
क्रिश्चिऍनिटीमध्ये 'वर्जीन' हा त्याला समांतर शब्द आहे पण 'जिजसला जन्म देऊन मेरी वर्जीन कशी'? असा एकदम जबरी सवाल गेली हजारो वर्ष लोकांनी  निर्माण केलायं  आणि त्याला उत्तर देतादेता अनेक पोप थकलेत.
वर्जीन हा अस्पर्शितला सुरेख पर्याय होता पण मग नुसती शिर्षकावरच रणधुमाळी झाली असती म्हणून त्यातल्या त्यात काव्यात्मक शब्द निवडला. आपण शब्दांचे बंदी आहोत मग अर्थ हुकतो. 
संजय

---------------------
त्वान्त/ ल्यबन्त   --

सुखदुःख समे कृत्वा लाभालाभौ जयाजयौ

कूजन्तं राम रामेति मधुरं मधुराक्षरम्
आरूह्य कविताशाखां वन्दे वाल्मीकिकोकिलम्

वरील ओळींमधील कृत्वा आणि आरूह्य ही अनुक्रमे त्वान्त व ल्यबन्त रूपे आहेत व त्यांचा अर्थ अनुक्रमे करून आणि चढून (आरोहण करून) असा आहे. अशा अर्थाच्या रूपांना त्वान्त व ल्यबन्त म्हणतात.
वन्द्य हा शब्द सर्वसाधारणपणे वंदनीय, वंदन करण्यास योग्य ह्या अर्थाने वापरला जातो. त्याचा 'वंदन करून' असा अर्थ कधी माझ्या पाहण्यात किंवा ऐकण्यात आला नाही. त्यामुळे त्याला ल्यबन्त रूप म्हणता येईल असे मला वाटत नाही.

माझ्याजवळ संस्कृत व्याकरणाचे पुस्तक किंवा शब्दकोश वगैरे काहीच उपलब्ध नसल्याने हे सर्व मी माझ्या आठवणीतून लिहिले आहे. त्यामुळे ते चूक असण्याची शक्यता आहेच, परंतु बरोबर असण्याची शक्यताही नाकरता येणार नाही.

असो. तुमच्या प्रतिसादाने वरील गोष्टींची उजळणी झाली, त्याबद्दल तुमचे आभार.

कलोअ,

-मीरा फाटक