मला वाटते काही वेळेला आपल्याला जे जे आवडतं त्याचा अभिमान वाटायला लागतो. हे आवडणं काही वेळेला सवयीचा भाग असतं. आवड आणि सवय ह्यातली सीमारेषा थोडी पुसटच असते.
मृदुलाप्रमाणेच मलाही तसा कोणत्याच गोष्टीचा अभिमान वाटत नाही. अभिमान आणि आवड ह्यातला फरक लक्षात आल्यापासून, आत्मपरीक्षणाची सवय लागल्यापासून तर अभिमान बाळगण्यासारखं खरं तर काहीच नसतं असंही वाटायला लागलं आहे.
प्रत्येक गोष्टीमध्ये चांगलं आणि वाईट असतं. त्यातलं तुम्हाला चांगलं आधी दिसतं की वाईट आधी दिसतं हे तुमच्या वृत्तीवर, अनुभवावर, आवडीवर आणि सवयीवर ठरतं. अनुभवविश्व विस्तारलं की प्रत्येक गोष्टीत चांगलं -वाईट असल्याची जाणीव प्रखर होत जाते.
मराठी आवडते ह्यात वादच नाही. तिची सवय आहे, त्यातून पूर्णपणे आणि समाधानकारक व्यक्त होता येतं. मात्र जगातल्या अनेक भाषा समर्थ आहेत. इतर भाषांमध्ये उच्चारानुसारित्व नसणे, स्वर/व्यंजनसंख्या कमी असणे वगैरे त्रुटी असतील, तर तशा मराठीतही काही आहेतच. मराठीतही आपण अगदी १००% उच्चारानुसारच लिहितो अ'सं' नाही. परदेशातील संस्कृतीमध्येही अनेक चांगल्या वाईट गोष्टी आहेत, तशा देशी संस्कृतीमध्येही आहेत. तसेच धर्म, जात वगैरे बाबतीत. धर्माच्या नावाखाली तर इतका हिंसाचार झालेला आहे की धर्म हवाच कशासाठी? असा प्रश्न पडावा. अभिमान बाळगाव्या अशा अनेक चांगल्या गोष्टी 'आपल्या' भाषा, धर्म, जात, देश, संस्कृती मध्ये दिसत असल्या तरी अगदी शरमेने मान खाली घालाविशी वाटेल अशा वाईट गोष्टीही ह्या सगळ्यांमध्ये आहेत. त्यामुळे लौकिक अर्थाने अभिमान बाळगावा असं जगात काहीच नाही, अगदी माणूसपणाचाही नाही.