कुशाग्र,
ह्या लेखातले आपले मुद्दे वाचून वाईट वाटलं खरं, पण आजही मराठीबद्दल इतक्या तळमळीने विचार करणारे, लिहिणारे तुमच्यासारखे लोक आहेत बघून खूप आनंदही झाला.
'माडी' हा शब्द वापरात आणायचा म्हटलं तर नक्की कुठे आणि कसा वापरू शकतो कळेल का? 'इमारत' 'माडी'ची मोठी बहिण की जुळी?
'बा' हा शब्द 'बुवा' शब्दाचे लघुरुप म्हणूनही बोली भाषेत वापरला जातो ( आम्ही वापरतो असं म्हणणं जास्त योग्य ठरेल का? ). जसं की, "मला नाही येत बा !"
अर्थाचा अनर्थ करणारे शिक्षक पुर्वीच्या काळात नव्हते अशातला काही भाग नाही, पण याबाबतीत 'बदल हा निसर्गाचा नियम' का लागू पडत नाही, हा संशोधनाचाच विषय आहे असं म्हणावं लागेल.
माझ्या हापिसात बरेच जणं तेलुगु,केरळी,तमिळ वगैरे अमराठी आहेत. तेच लोक जास्त प्रमाणात असल्याने आमच्या कामाशी निगडीत काही बोलायचे झाले तरीही त्यांच्याच भाषेत गुडमुडगुंडा काहितरी बोलायचे, आणि मग मला शेवटी निष्पन्न काय झालं ते इंग्लिशमध्ये सांगायचे. मला खूप राग यायचा त्यांचा. त्यांच्याशी छान ओळख झाल्यावर मी याविरुद्ध त्यांच्याकडे बंड पुकारले. किमान हापिसच्या कामांशी संबंधित गोष्टी तरी सर्वांना समजेलशा भाषेत बोलल्या जायला हव्यात हा माझा मुद्दा होता पण त्यांनी काही म्हणता भीक घातली नाही आणि त्यांच्याच भाषेत बोलणे सुरू ठेवले. जसजशा ओळखी वाढत गेल्या तसतसं कळालं की १-२ जणं मराठी आहेत पण ते नेहमी इंग्लिशमध्येच बोलतात.. जास्तीतजास्त म्हटलं तर हिंदीत. मग ते माझ्याशी इंग्लिशमध्ये बोलले तरीही मी त्यांच्याशी मराठीतच बोलायला सुरूवात केली. त्यांनाही ते आवडलं असावं बहुदा आणि तेही माझ्याशी मराठीत बोलायला लागले. हापिसच्या कामाबद्दल इतरजणं उपस्थित असले तरी मग आम्ही मराठीतच सुरू व्हायला लागलो. उट्टं काढायला मिळतं आहे यातून मला खूप आनंद होत होता आणि हे नक्की काय बोलत आहेत हे न कळल्याने अमराठी सहकारी चरफडत होते. हलकेच शब्दात त्यांनी माझ्याकडे याबद्दल तक्रार केली पण मराठी शब्द उच्चारायचा गमतीशीर प्रयत्नही केला. मला त्यांच्या या प्रयत्नाने अपार आनंद झाला. मग मीही त्यांची भाषा शिकायला सुरूवात केली आणि शिकले. त्यांनाही मराठी शब्द शिकवले. बरेचसे शब्द खूपसे सारखेच असल्याने आम्हाला खूप सोपं गेलं. आता कधीही त्यांना कामानिमित्ताने फोन केला किंवा त्यांचा आला तर मी जेव्हा 'नमस्कार' म्हणते तेव्हा ते मला 'नमस्कार.. नमस्कार' म्हणतात ! कित्येकदा तर मी बोलताबोलता मध्येच तेलुगुमध्ये सुरू होते आणि ते मराठीमध्ये. धमाल मजा येते ! मलातरी वाटतं आपण मराठीमध्ये बोलायला सुरूवात केली की आसपासचे सगळे बोलायला सुरूवात करतात. आपण 'आपल्या' गोष्टीबद्दल जिव्हाळायुक्त आदर दाखवायला सुरूवात केली की इतरही आपोआप दाखवतीलच. सुरूवातीला यावर थोडा हशा होणं स्वाभाविक असतं पण मग ते त्यांच्याही अंगवळणी पडतं, असं वाटतं. चु.भू.द्या.घ्या.