ङ्, ञ्, ण्, न्, म् यांना अनुनासिके म्हणतात.
१. स्पष्ट, उच्चारित अनुनासिकाबद्दल शीर्षबिंदू द्यावा.
उदा : गुलकंद, चिंच, तंटा, निबंध
२. तत्सम शब्द अनुनासिके वापरूनही लिहितात. परंतु अशा वेळी अनुस्वारानंतर येणाऱ्या अक्षराच्या वर्गातील अनुनासिकच वापरावे लागते.
उदा :
पंडित
पण्डित
अंतर्गत
अन्तर्गत
३. पण मराठीतील शब्द पर - सवर्ण अनुनासिक वापरून लिहू नयेत.
उदा :
दंगा
दङ्गा लिहू नये.
तांबे
ताम्बे लिहू नये.
खंत
खन्त लिहू नये.
४. अर्थभेद स्पष्ट करण्यासाठी कधी कधी पर - सवर्ण जोडून शब्द लिहिणे योग्य ठरते.
उदा :
वेदांत = वेदांमध्ये
वेदान्त = तत्वज्ञान
देहांत = (अनेक)शरिरांत
देहान्त = मृत्यू
५. काही शब्दांमधील अनुस्वारांचा उच्चार अस्पष्ट असतो. अशा शब्दांवर अनुस्वार देऊ नये.
उदा :
हंसणे
हसणे
धांवणे
धावणे
जेव्हां
जेव्हा
कोठें
कोठे
कधीं
कधी
कांही
काही
६. य्, र्, ल्, व्, श्, ष्, स्, ह्, ज्ञ् यांच्या पूर्वी येणाऱ्या अनुस्वारांबद्दल केवळ शीर्षबिंदू द्यावा.
उदा : सिंह, संयम, मांस, संज्ञा
नामाला किंवा सर्वनामाला विभक्तिप्रत्यय किंवा शब्दयोगी अव्यय लागण्यापूर्वी त्याचे जे रूप होते त्याला 'सामान्यरूप' असे म्हणतात.
उदा : 'पत्र' या शबदाला तृतीया विभक्तीचा प्रत्यय लावल्यास 'पत्राने' असे रूप होते. यातील 'पत्रा' हे सामान्यरूप असते.
७. नामांच्या व सर्वनामांच्या अनेकवचनी सामन्यरूपावर विभक्तिप्रत्यय व शब्दयोगी अव्यय लावताना अनुस्वार द्यावा.
उदा : लोकांना, तुम्हांस, मुलांनी, लोकांसमोर, घरांपुढे पुस्तकांवर, विभागांकडून, मुलांच्या.
८. शब्दाच्या एकवचनी सामान्यरूपावर अनुस्वार देऊ नये. आदरार्थी बहुवचनाच्या वेळीही शब्दावर अनुस्वार द्यायला पाहिजे.
उदा : पंतप्रधानांचे भाषण, तुम्हांला, आपणांस
९. वरील नियमांव्यतिरिक्त कोणत्याही कारणांसाठी व्युत्पत्तीने सिद्ध होणारे अथवा न होणारे अनुस्वार देऊ नयेत.
उदा : घरें, रूपें नामें पांच, नांव, कां, कांच, जेव्हां, तेव्हां अशा शब्दांत अनुस्वार देऊ नये.
टीप : येथील मजकूर सुखदा ह्यानी मायबोली येथे लिहिलेल्या अनेक लेखांच्या आधारे त्यांच्या सहमतीने तयार केलेला आहे.