कै. श्री. हरिवंश राय 'बच्चन' ह्यांच्या "मधुबाला" (१९३६) ह्या कविता-संग्रहातील काही कवितांचा हा भावानुवाद आहे.

ऋणनिर्देश : मी बरेच दिवस ह्या कविता-संग्रहाच्या शोधार्थ होतो, पण अनेक दुकाने फिरूनही तो मला मिळाला नाही. हे कळल्यावर छायाताई राजे ह्यांनी निःस्वार्थीपणे मला त्यांच्याकडील प्रत दिली. ह्याबद्दल मी त्यांचा आभारी आहे. ( मात्र अनुवाद पसंत न पडल्यास कृपया त्यांना दोष देऊ नये! )

मनोगतच्या धोरणांनुसार इथे अनुवादासोबत मूळ हिंदी कविता देता येत नाही. ज्यांना मूळ कविता व भावानुवाद एकत्रपणे वाचण्याची इच्छा असेल त्यांना इथे वाचता येईल.

प्रिय मधु-विक्रेत्याला आहे,
मधुघट माझ्या पायी वाहे,
प्याल्यांची मी सुषमा आहे,

जग-ज्वाळांना जो विसराया
मागे शीतल करण्या काया
ह्या निऽळ्या पदराची छाया,

मधुघट घेउन करता नर्तन,
मम नूपुर करता छुम-छननन
लय होते विश्वाचे क्रंदन,

मी ह्या अंगणिचे आकर्षण,
कटाक्षांवरी मधुचे सिंचन,
वाणीतुनी टपटपती मधुकण,

पूर्वीही होती मधुशाला,
मातीचा घट आणिक प्याला,
नव्हति परंतु साकीबाला,

येथे त्या काळी तम होता,
भय होते, आणिक भ्रम होता,
दु:खहि होते, शोकहि होता,

स्वर्णिम मधुशाला लखलखते,
मद्य माणिकासम चमचमते,
दशदिशात अन्‌ मधु घमघमते,

मदिराघर मृत-मूकचि होते,
मूर्तिसम घट निश्चल होते,
जडवत्‌ पेले पडले होते,

मज स्पर्शुन मधुघट आंदोले,
मधु पीण्या आतुरले प्याले,
डोळे चोळत मालक उठले,

तृषार्त आले, मी ओळखले,
झरोक्यातुनी हळुच पाहिले,
मधुपांचे ते दळ नटलेले

द्वार उघडले मद्यगृहाचे,
घोष जाहले मम विजयाचे,
चिंतेचे ना लेश भयाचे,

हर एक तृप्तिचा दास इथे,
पण एक चीज ही खास इथे,
वाढे पिउनी हव्यास इथे,

मी दिली कितीही तुज हाला,
रिचविलास प्याल्यावर प्याला,
लागलास जरि डोलायाला,

इथे कोण मधु पीण्या येते?
कोणाचे प्याल्यांशी नाते?
मज पाहुनिया धुंदी चढते

ही स्वप्न-विनिर्मित मधुशाला,
हा स्वप्न-रचित मधुचा प्याला,
स्वप्निल तृष्णा, स्वप्निल हाला,