नमस्कार!
भाग १ मध्ये कबूल केल्या प्रमाणे या भागात मी आणि माझ्या बहिणी ने तयार केलेली विदर्भीय शब्दसूची इथे देत आहे. या शब्दसूचीत जवळ जवळ ९० शब्द/ वाक्प्रचार / म्हणी आहेत. पण वेळे अभावी आणि जागे अभावी ते सर्व इथे देणे शक्य होणार नाही. पण जमतील तितके देते आहे. बाकीचे ३ ऱ्या भागात देइन.
म्हणी :
- बाप तशी लेक, मसाला एक (खाण तशी माती)
- हालो मालो दिव्यात तेल घालो (इकडून तिकडे फिरत वेळ काढणे/timepaas करणे/ रवटाळणे)
- खायला लागलं गोड आणि बुदूबुदू झोड (याचा अर्थ कोणास माहीत असल्यास कृपया सांगावा.)
- ढुई ढुई पाणी, घाल पाणी चिंचोणी (खूप पाणी घालून पदार्थ पातळसर बनवणे/ जरूरी पेक्षा जास्त पातळ करणे)
- मला पहा आणि फुलं वाहा. (आपण स्वतः काही काम न करता बसून राहणे आणि लोकानी आपली खातिरदारी करावी अशी अपेक्षा करणे)
- म्हाली पणा आणि घोडा हाणा (याचा अर्थ कोणास माहीत असल्यास कृपया सांगावा.)
- पेंड पुंडका आणि हिऱ्याचा मुंडका (याचा अर्थ कोणास माहीत असल्यास कृपया सांगावा.)
- आंधळा डोळा पाण्याला गेला (डोळ असून नीट न दिसणे)
- पैसा ना अदला भप्पुला गडे (घरात नाही दाणा आणि हवालदार म्हणा)
शब्द :
- बिरवांगं = टोमॅटो
- पोपट = वाल
- बरबटी = चवळीचे दाणे
- घोळणा = मेथी वगैरे पालेभाज्यांची कच्ची पाने धुवून त्यात मीठ व तिखट घालून बनवलेले सॅलड
- डेमणा = छोटासा
- चिलमी गप्पा = वायफळ बडबड
- चीपीची तब्येत = कृश तब्येत (दोन्ही "च" च उच्चार "चष्मा" मधील "च" प्रमाणे)
- फैलते ताट = पसरट ताट
- ढामी = आळशी
- पतली चादर = पातळ चादर
- आशुक माशुक = मस्तपैकी तूप / तेल वगैरे लावून (उदा. आज थालिपीठं आशुक माशुक कर)
- बहिरं टप्पर = एकदम बहिरा
- दादोडा = मोठी पुळी
- धगुरडा = वयाने मोठा / निबर
- भगुनं = पातेलं
- संगीन = साधे नसलेले
- लेंडार = लवाजमा
- गुगाळणा = खराब (हा शर्ट गुगाळणा झाला आहे.)
वाक्प्रचार:
- नाकाच्या सुताने = कशाचीही पर्वा न करता / बिनधास्त (उदा. काय नाकाच्या सुताने पंखा लावून ठेवला आहे. किंवा नाकाच्या सुताने वरण्भात खा.)
- फकाफका लाईट लावणे = कारण नसताना वीज जळवणे (प्रखर उजेड करणे)
- पोट्टातून हसणे = मनापासून हसणे
- पोट्टातून आवडणे = मनापासून आवडणे
- पूसपास करणे = पुसून घेणे
- फतंफतं करणे = काम नीट न उरकणे
- झुलीला हात लावणे = कामाला नुसते हात लावणे पण प्रत्यक्षात काहीच काम न करणे (काम केल्याचा आभास निर्माण करणे)
- वाळूचुळू घालणे = वाळत घालणे (कपडे वगैरे)
- पाणी पडणे = पाऊस पडणे
- धसणे = घुसणे
- हनननं होणे = आर्थिक परिस्थिती हालखीचे होणे
- इगरणे = इतरावणे (उदा. आंब्याचा रस खाऊन ह इगरला आहे.)
- घोणे घेणे = ज्या गोष्टीतून काहीही निष्पन्न होणार नाही अश्या गोष्टीसाठी कष्ट घेणे
- कळंगणे = मळणे (हा शर्ट कळंगला आहे.)
- धमंधमं कामे करणे = पटापट कामे आटपणे
पुढचे शब्द ३ ऱ्या भागात देईन.
या भागा वरील तुमच्या प्रतिक्रीया कळवा.