नाटाचे अभंग... भाग ५३

५२. संसारसिंधु हा दुस्तर । नुल्लंघवे उल्लंघितां पार ।
 बहुत वाहाविले दूर । न लगेचि तीर पैल थडी ॥१॥
 किती जन्म झाला फेरा । गणित नाहीं जी दातारा ।
 पडिलों आवर्ती भोंवरा । बहु थोरा वोळसिया ॥धृ॥
 वाढलों परि नेणती बुद्धि । नाहीं परतली धरिली शुद्धि ।
 मग म्यां विचारावें कधीं । ऐसी संधि सांडूनियां ॥३॥
 अनेक खाणी आहार निद्रा । भयमैथुनाचाचि थारा ।
 बालत्व तारुण्य जरा । प्रधान पुरा भोग तेथें ॥४॥
 ऐसी उल्लंघूनि आलों स्थळें । बहु या भोवंडिलों काळें ।
 आतां हें उगवावें जाळें । उजेडावें बळें दिवसाच्या ॥५॥

नाटाचे अभंग... भाग ५२

५१. इतुलें करी भलत्या परी । परद्रव्य परनारी ।
 सांडूनी अभि-लाश अंतरीं । वर्तें वेव्हारीं सुखरूप ॥१॥
 न करीं दंभाचा सायास । शांती राहे बहुवस ।
 जिव्हें सेवीं सुगंधरस । न करीं आळस रामनामीं ॥धृ॥
 जनमित्र होई सकळांचा । अशुभ न बोलावी वाचा ।
 संग न धरावा दुर्जनांचा । करीं संतांचा सायास ॥३॥
 करिसी देवाविण आस । अवघी होईल निरास ।
 तृष्णा वाढविसी बहुवस । कधीं सुखास न पवसी ॥४॥
 धरूनि विश्वास करीं धीर । करितां देव हाचि निर्धार ।
 तयाचा वाहे योगक्षेमभार । नाहीं अंतर तुका म्हणे ॥५॥

नाटाचे अभंग... भाग ५१

५०. शरीर दुःखाचें कोठार । शरीर रोगाचें भांडार ।
 शरीर दुर्गंधीची थार । नाहीं अपवित्र शरीरा ऐसें ॥१॥
 शरीर उत्तम चांगलें । शरीर सुखाचें घोसुलें ।
 शरीरें साध्य होय केलें । शरीरें साधलें परब्रह्म ॥धृ॥
 शरीर विटाळाचे आळें । मायामोहपाश जाळें ।
 पतन शरीराच्या मुळें । शरीर काळें व्यापिलें ॥३॥
 शरीर सकळही शुद्ध । शरीर निधींचाही निध ।
 शरीरें तुटे भवबंध । वसे मध्यभागीं देव शरीरा ॥४॥
 शरीर अविद्येचा बांधा । शरीर अवगुणांचा रांधा ।
 शरीरीं वसे बहुत बाधा । नाहीं गुण सुधा एक शरीरीं ॥५॥

नाटाचे अभंग... भाग ५०

४९. काय आम्ही भक्ती करणें कैसी । काय एक वाहावें तुम्हांसी ।
 अवघा भरोनि उरलासी । वाणीं खाणीं रसीं रूपीं गंधीं ॥१॥
 कैसें करूं इंद्रियां बंधन । पुण्यपापाचें खंडण ।
 काय व्रत करूं आचरण । काय तुजविण उरलें तें ॥धृ॥
 काय डोळे झांकूनियां पाहो । मंत्र जप काय घ्यावो ।
 कवणें ठायीं धरूनि भाव । काय तें वाव तुजविण ॥३॥
 काय हिंडों कवण दिशा । कवणे ठायीं पाय ठेवूं कैसा ।
 काय तूं नव्हेसी नकळे ऐसा । काय मीं कैसा पाहों आतां ॥४॥
 तुझिया नामाची सकळ । पूजा अर्चन मंत्र माळ ।

नाटाचे अभंग... भाग ४९

४८.  चांगला तरी पूर्ण काम । गोड तरी याचेंचि नाम ।
  दयाळू तरी अवघा धर्म । भला तरी दासां श्रम होऊं नेदी ॥१॥
  उदार तरी लक्ष्मीयेसी । झुंजार तरी कळीकाळासी ।
  चतुर तरी गुणांचीच रासी । जाणता तयासी तोचि एक ॥धृ॥
 जुनाट तरी बहुकाळा । न कळे जयाची लीळा ।
 नेणता गोवळीं गोवळा । लाघवी अबळा भुलवणा ॥३॥
 गांढ्या तरी भावाचा अंकित । बराडी तरी उच्छिष्टाची प्रीत ।
 ओंगळ तरी कुब्जेशीं रत । भ्याड अनंत बहु पापा ॥४॥
 खेळ तो येणेंचि खेळावा । नट तो येणेंचि अवगावा ।
 लपोनि जीवीं न कळे जीवा । धरितां देवा नातुडसी ॥५॥