साहित्यः पडद्यासाठी गडद रंगीत कापड, पांढऱ्या रंगाची पसरट नाडी, दाभण, पसरट नाडी सुईच्या टोकातून आत जाईल अशी सुई, भरतकाम करताना कापड ताठ रहाण्यासाठी वापरतो तशी लाकडी रिंग.

या पडद्यासाठी पूर्ण गडद व रंगीत रंगाचे कापड निवडणे. असा रंग निवडायचे कारण पांढऱ्या रंगाची नाडी गडद रंगावर उठून दिसते. गडद रंग उदा. हिरवा, निळा शाई रंग, तपकिरी, मरुन(लाल+काळा). मी मरुन रंग निवडला होता.

चार रंगांची समस्या

चार रंगांची समस्या  किंवा  four colour problem   ही समस्या रंगांची नसून रंगवण्याची आहे. शिवाय रंगवण्याची समस्या असली तरी रंगकामातली समस्या नाही! ही समस्या गणितातील आहे. ही समस्या आहे तरी काय?

नकाशे हा प्रकार आपल्याला नवीन नाही. जगाचा नकाशा, भारताचा नकाशा, महाराष्ट्राचा नकाशा हे आपण सर्वांनी पाहिलेले आहेत. नकाशातील निरनिराळे विभाग वेगळे कळावे यासाठी ते वेगवेगळ्या रंगात रंगवलेले असतात. आता महाराष्ट्राचाच नकाशा घ्या. महाराष्ट्रात ३४ जिल्हे आहेत. कधी आपण बारकाईने पाहिले आहे का की हे जिल्हे दर्शविण्यासाठी किती रंग वापरलेले आहेत? ३४ जिल्ह्यांसाठी ३४ वेगवेगळे रंग तर नक्कीच नाहीत. तर किती रंग वापरले आहेत? कमीतकमी किती रंग वापरावे लागतील? चार रंगांची समस्या ढोबळमानाने ही समस्या आहे.

वातावरणीय अभिसरण -४
१५ ते १८ वे शतक

सोळाव्या शतकापासून वातावरणातील अभिसरणाचे महत्त्व लोकांच्या हळूहळू लक्षात यावयास लागले होते. हवामानशास्त्र हे तेंव्हा 'निसर्ग शास्त्र' म्हणून ओळखले जाई. हवामान अंदाजातील अचूकतेच्या दृष्टीने वातावरणातील अभिसरणाचे असलेले महत्त्वही पटू लागले होते. ह्या वेळेपर्यंत अनेक दर्यावर्दींना काही विशिष्ट प्रदेशांमधे विशिष्ट ऋतूंमधे वाहणाऱ्या वाऱ्यांबद्दल माहिती मिळाली होती ज्याचा उपयोग नौकानयनासाठी केला जात असे. मात्र हे विशिष्ट वारे जागतिक अभिसरणाचा एक भाग आहेत ह्याची कल्पना आलेली नव्हती.

वातावरणीय अभिसरण -३
मध्ययुगीन अभिसरणविचार

मध्ययुगातील ऍरिस्टॉटल (इ. स. पूर्व ४८३ ते ४२०) हा एक प्रसिद्ध हवामानशास्त्रज्ञ. त्याने लिहिलेला 'हवामानशास्त्र' (Meteorology) हा ग्रंथ तत्कालीन हवामानशास्त्रातील प्रगतीवर प्रकाश टाकतो. ऍरिस्टॉटल च्या मते हवामानीय घटनांची व्याख्या 'सर्वसाधारणपणे हवा आणि पाण्याशी निगडीत असलेल्या व पृथ्वीवरील विविध प्रदेशांमधे अनुभवास येणाऱ्या घटना म्हणजे हवामानीय घटना होत' अशी होती.  वातावरणातील घडामोडींसाठी सूर्यशक्ती कारणीभूत असते असे त्याचे मत होते, तर 'हवा थंड प्रदेशाकडून उष्ण प्रदेशाकडे वाहते' असे ऍरिस्टॉटलने सर्वप्रथम प्रतिपादन केले.

वातावरणीय अभिसरण-२

प्राचीन काळातील वाराविचार

प्राचीनकाळी वारा वाहणे, वादळ होणे, वीजा चमकणे, पाऊस पडणे अशा नैसर्गिक घटनांकडे 'दैवी चमत्कार' म्हणून पाहिले जाई. निसर्गातील विविध गोष्टींचे नियमन करण्यासाठी परमेश्वराने विविध देवता योजलेल्या आहेत अशी कल्पना होती. ह्या विविध देवता ह्या सर्व घटनांद्वारे माणसांशी संपर्क साधतात असा समज होता. ह्या देवता संतुष्ट आहेत तोपर्यंत योग्य प्रमाणात पाऊस पडेल, योग्य प्रमाणात आणि योग्य दिशेने वारे वाहतील, मात्र ह्या देवतांचा कोप झाल्यास वादळ होईल, पूर येतील, अवर्षण होईल असाही समज होता. त्यामुळे ह्या देवतांना संतुष्ट ठेवण्यासाठी प्रयत्न केला जाई. ह्या नैसर्गिक घटनांमागील कारणे व त्यांचा एकमेकांशी असलेला संबंध माहीत नसल्याने ह्या देवतांना विशेष महत्व होते. विविध दिशांनी वाहणाऱ्या वाऱ्यांसंबंधात अनेक गैरसमज आणि अंधश्रद्धा अलिकडील काळापर्यंत प्रचलित होत्या. काही विशिष्ट दिशांनी वाहणारे वारे हे वाईट हवामान घेऊन येतात आणि ह्या वाईट हवामानामुळे प्रकृतीअस्वास्थ्य निर्माण होते असे गैरसमज होते. दक्षिणेकडून येणारा वारा हा कोरडा वारा असल्याने अवर्षण आणतो आणि म्हणून दक्षिणवारा हा मृत्यूशी संबंधित असतो असा समज सोळाव्या शतकात युरोपमधे प्रचलित होता. जर्मन पंडित फ़्रान्सिस बेकन (१५६१-१६२६) यांनी लिहिलेल्या 'हिस्टोरिया वेंटोरम्' वा 'वाऱ्यांचा इतिहास' ह्या ग्रंथाच्या १६२२व्या खंडामधे खालील उल्लेख आहे -