नशीब त्यांचे - भाग २०

वीज पुरवठा सरकारी होता त्यामुळे भार नियमनाचा त्रास त्या कंपनीला होता, तसेच वेळी अवेळी वीज येणे - जाणे प्रकार तिथे पण होता. त्याचा फार वाईट परिणाम बिस्किट प्रकल्पाच्या उत्पादनावर होत असे. कारण बिस्किट भाजण्याची क्रिया शेगड्यांतून तेल व हवेचे मिश्रण जाळून उष्ण हवेने होत असे. विजेचा अनियमित पुरवठ्याने हवेच्या पुरवठ्यात फरक होत असे त्यामुळे बिस्किटांचा दर्जा घसरायचा. सर्व प्रथम मी हवेच्या कॉम्प्रेसरचे नवीन स्वयंचलित वीज नियंत्रण पॅनल तयार करून दिले आणि मग हवेच्या साठ्याची मोठी टाकी बसवून घेतली. हवेचा नियमित पुरवठा वाढल्याने बिस्किट उत्पादनाचा दर्जा वाढला. ह्या कामाची जबाबदारी माझी नव्हती, तरीही मी ते घडवून आणले त्यामुळे बिस्किट उत्पादन विभागाचे गट प्रमुख माझे चाहते झाले.

मी फारसी भाषा शिकण्याची इच्छा व फायदे दाखवल्याने एका दुभाषी शिक्षिकेने मला फारसी वाक्य रचना, शब्दार्थ व वापर शिकवले ते मी फार लवकर शिकून घेतले व इराणी कामगाराशी मैत्री वाढवली. त्यांना कामातील अडथळे का व कसे निर्माण होतात हे समजवू शकलो, अडथळे निर्माण होऊ नये म्हणून कोणती खबरदारी घेणे आवश्यक असते हे पण समजवू शकलो. माझ्या कामातले अडथळे खूपच कमी झाले.

तो इंग्रज वीज दुरुस्तीवाला होता तेव्हा कोणताही बिघाड दुरुस्तीला, तो त्याच्या पद्धतीने चाचणीत वेळ घालवायचा त्या नंतर यंत्र दुरुस्तीवाले काम सुरू करणार मग त्यांच्यात मुद्दाम वादविवाद होणार मग प्रत्येक जण वेळ काढू दोषारोप करणार एकंदरीत ४ - ५ तास उत्पादन बंद. मी कामाची जबाबदारी घेतल्यानंतर हा वेळ १५ ते ४० मिनिटावर येण्याचे कारण इलेक्ट्रॉनिक योजनेतील बिघाड ही एक मोठा अपघात होण्याची सूचना असते हे मी चांगले समजलो होतो व तो दुरुस्त करण्यात मला फार कमी वेळ लागत असे. सरासरी उत्पादन वाढले. कंपनीत कामाचा माझा हा तिसरा महिना होता, माझा पगार २५००/- चा ६०००/- झाला होता. अजून बरीच मजल गाठायची होती.

त्या दोन महिन्याच्या काळात एक प्रसंग घडला. काही नवे जुने इराणी नाश्ता करता एकत्र जमले होते त्यात आमचा दुभाषी पण होता. माझी फिरकी घेणे चालू होते, त्यातून मला त्यांची फिरकी घेण्याची पद्धत, शब्द प्रयोग, द्वय अर्थी शब्द ह्याचा अनुभव मिळत होता. त्यातल्या एकाने मला मैत्रिणीची आठवण येत नाही का, मैत्रीण कशी दिसते वगैरे विचारणे सुरू केले. मी त्या सगळ्यांनाच समजेल अशा शब्दात माझ्या विचित्र परिस्थितीची माहिती दिली. एका शहाण्याने त्याच्या गाडीची चावी व काही पैसे माझ्या समोर ठेवले. कंपनीत इतक्या छान मुली आहेत, निवड कर, काही वेळा करता मिळवून देणार होता. वाचकहो तुम्हीच ठरवा त्याला जे उत्तर मी दिले ते चूक होते का बरोबर.

मी दुभाष्याची मदत घेत त्याला त्याच्या गावाकडच्या बहिणीच्या दलालाचा पत्ता विचारला. सगळे मोठ्या आवाजात हसायला लागले. पण तो फालतू मदत करणारा चवताळून मला मारायला उठला. बाकीच्यांनी त्याला आवरले, तो तावातावाने शिव्या देत होता. त्यांतल्या दोघांनी त्याचा गळा धरला, माझी माफी मागायला सांगितले व पुन्हा असे काही ऐकायला आले तर सगळ्या मुलींना त्याला मैदानात जाहिरपणे फटके मारायला सांगण्यात येईल, अशी ताकीद दिली गेली. ह्या प्रसंगाने मला जास्त चाहते मिळाले. कार्यालयातील मुली टेलिफोन वर मला आवडलेली दोन इराणी गाणी म्हणून दाखवण्याचा आग्रह करीत होत्या.

एक - गोले सांग्याम,  गोले सांग्याम, चे बेग्याम आज देलेथांग्याम मिसले ऑफतॉब अगे बारमान नाथोबी सार्दामो बीरंग्याम - गाणारा सत्तार.

दुसरे - मान मर्दे तनहा ए शबाम मोहोरे खामोशी बारलाबाम - गाणारा हबीब. अर्थासकट
- भेटू भाग - २१.